GENIUS Act Nedir

GENIUS Act Nedir? 
Bybit TR, Türkiye’de sektöre katkı sunmak için blok zinciri ve Web3’teki son trendleri ele aldığı seride bu hafta “GENIUS Act Nedir?” konusuna yer veriyor.

ABD’de 18 Temmuz 2025’te yürürlüğe giren GENIUS Act (Guiding and Establishing National Innovation for U.S. Stablecoins), stablecoin’leri federal düzeyde düzenleyen ilk yasa olarak dikkat çekiyor. Yasa, stablecoin’lerin finansal sisteme güvenli, şeffaf ve tam rezervli bir şekilde entegre olmasını amaçlıyor. Hem kullanıcılar hem de kurumlar için net kurallar sunan bu düzenleme, Avrupa Birliği’nin MiCA düzenlemesi gibi küresel trendlerle uyumlu olarak ilerliyor.

Stablecoin’ler, genellikle ABD doları gibi itibari para birimlerine sabitlenerek değerini koruyan dijital varlıklardır. Blok zinciri teknolojisinin esnekliğini, geleneksel para birimlerinin istikrarıyla birleştiren bu token’lar, uluslararası ödemelerde ve zincir üstü transferlerde yoğun şekilde kullanılıyor.
Gelin, bu yasayı derinlemesine inceleyelim.

Rezerv ve şeffaflık kuralları
GENIUS Act’in en kritik unsurlarından biri rezerv zorunlulukları. Stablecoin’ler ABD doları veya kısa vadeli Hazine bonoları gibi güvenli varlıklarla birebir desteklenmek zorunda ve bu rezervler spekülasyon veya borç verme amacıyla kullanılamıyor. İhraççılar, rezerv durumlarını aylık raporlarla şeffaf bir şekilde açıklamak zorunda. Dolaşımdaki miktarı 50 milyar doları aşan büyük ihraççılar ise yıllık bağımsız denetimlerden geçmekle yükümlü.

Faiz yasağı ve ödeme odaklılık
Stablecoin sahiplerine doğrudan faiz veya getiri sunulması yasaklanıyor. Bu sayede token’lar banka mevduatı veya yatırım ürünü gibi değil, yalnızca ödeme ve değer transferi aracı olarak konumlanıyor. Bu yaklaşım, stablecoin’lerin temel amacını koruyarak kullanıcılar ve kurumlar için güveni artırıyor.

Uyum ve teknik yükümlülükler
Yasa, hem bankalar hem de banka dışı ihraççılar için AML (kara para aklamayı önleme), KYC (müşteri tanıma) ve yaptırım kurallarını zorunlu kılıyor. Ayrıca ihraççılar, yasal talepler doğrultusunda token dondurma, el koyma veya yakma işlemlerini teknik olarak gerçekleştirebilecek kapasiteye sahip olmalı. Bu mekanizmalar, kullanıcıların haklarını güvence altına alıyor ve finansal sistemde istikrar sağlıyor.

Kullanıcı koruması
Bir ihraççı iflas ettiğinde stablecoin sahipleri rezervler üzerinde öncelikli hak kazanıyor. Yasa ayrıca token’ların pazarlanmasına ilişkin katı kurallar getiriyor; ihraççılar, stablecoin’lerini devlet güvencesi altında, federal sigortalı veya yasal ödeme aracıymış gibi tanıtamıyor. Bu sayede kullanıcılar, varlıklarının güvenliği ve token’ların gerçek doğası hakkında doğru bilgiye sahip oluyor.

Düzenleyici gözetim
Büyük ihraççılar federal kurumlar tarafından denetlenirken, küçük ölçekli ihraççılar eyalet gözetiminde faaliyet gösterebiliyor. SEC, CFTC ve ABD Hazine Bakanlığı ile koordineli yürütülen denetim mekanizması, finansal sistem genelinde tutarlılık sağlıyor ve stablecoin piyasasında güveni artırıyor.

Piyasaya etkileri
Bireysel kullanıcılar: Yeni düzenleme, stablecoin’lerin güvenilirliğini ve şeffaflığını güçlendiriyor. Token’lar güvenli varlıklarla destekleniyor ve ihraççılar rezervlerini aylık olarak raporluyor. Olası bir iflas durumunda kullanıcılar rezervler üzerinde öncelikli hak sahibi oluyor. Bu korumalar, 2022’de yaşanan Terra Luna çöküşü gibi teminatsız stablecoin risklerini azaltmada kritik öneme sahip.

Kurumsal ve platform kullanımı: Yasa, kurumsal şirketlerin stablecoin’leri benimsemesini teşvik eden bir çerçeve sunuyor. Circle (USDC) gibi büyük ihraççılar için güven tesis edilirken, bankalar ve fintech şirketleri kendi stablecoin’lerini çıkarıp ödeme altyapısına entegre edebiliyor. Stripe ve PayPal gibi platformlar, stablecoin ödemelerini destekleyerek kullanıcıya daha fazla seçenek sunabiliyor.

Blok zinciri ve ödeme altyapıları: Ethereum, Solana ve Layer 2 ağlarında stablecoin kullanımının artması, zincir üstü işlem hacimlerini yükseltiyor ve bu ağların kritik ödeme altyapıları olarak önemini pekiştiriyor.

ABD doları ve küresel piyasa: Yasanın stablecoin’leri ABD doları ve Hazine bonoları ile destekleme zorunluluğu, doların küresel rezerv para birimi konumunu güçlendirebilir ve hükümet borçlanma araçlarına olan talebi artırabilir.

Riskler
Yasa, getiri yasağı ihraççılar için geçerli olsa da borsalar veya ilişkili şirketler aracılığıyla dolaylı getiri sağlanabilir. Yurtdışı ihraççılar (ör. Tether/USDT) yasaya tam olarak tabi değil, bu nedenle ABD piyasasında hala sınırlı düzenlemelerle işlem görebiliyorlar. Ayrıca ABD merkezli ihraççılar sıkı kurallara tabi olurken offshore ihraççılar aynı standartları taşımıyor. Bu durum, dengesiz rekabet ve kullanıcıların farklı koruma seviyelerine sahip stablecoin’lerle karşılaşmasına yol açabilir.

Sonuç
GENIUS Act, ABD’de stablecoin’lerin yasal zemine oturtulması açısından önemli bir adım olarak öne çıkıyor. Rezerv zorunlulukları, şeffaflık ve kullanıcı korumaları, stablecoin’leri hem bireyler hem de kurumlar için daha güvenilir hale getiriyor. Ancak offshore ihraççılar, regülasyon boşlukları ve olası getiri kanalları, düzenlemenin yalnızca bir başlangıç olduğunu gösteriyor. Önümüzdeki dönemde, piyasayı uyumlu, şeffaf ve güvenilir tutmak için sürekli takip ve güncelleme kritik önem taşıyor.

Bybit TR Hakkında
Haziran 2024'te Bybit, Bybit TR ile Türk kripto pazarına olan bağlılığını güçlendirdi. Bybit TR, en yüksek hizmet ve güvenlik standartlarını sağlayarak Türk kullanıcılara yerelleştirilmiş ve güvenli bir kripto ticareti deneyimi sunuyor. Bybit TR tamamen Türkiye pazarının özel ihtiyaçlarını karşılamak için uyarlanmış bağımsız bir marka olarak, SPK tarafından yayımlanan Kripto Varlık Faaliyette olan Hizmet Sağlayıcılar Listesinde yer almaktadır.